dec 31, 2013

Lessen van Mandela

admin Geen categorie 2 Comments

Vorig jaar ging ik als vers aangetreden CEO rond om mezelf ‘voor te stellen’ aan de medewerkers van Tauw. In plaats van sheets met cijfers en strategie besloot ik mijn vier inspiratiebronnen voor leiderschap met hen te delen. Nelson Mandela was – en is – een van hen. Ik citeer uit de rede die hij hield toen hij President van Zuid-Afrika werd:

Onze diepste angst is niet dat wij onvolmaakt zouden zijn, Onze diepste angst betreft juist onze niet te meten kracht. Niet de duisternis, maar het licht in ons is wat we het meeste vrezen.
Wij vragen onszelf af: Wie ben ik om mezelf briljant, schitterend, geweldig te achten? Maar wie ben jij om dat niet te zijn? Je bent een kind van God! Je onbelangrijk voordoen bewijst de wereld geen dienst. Er is niets verlicht aan je klein te maken opdat andere mensen zich bij jou niet onzeker zullen voelen.
Wij zijn bestemd om te stralen zoals kinderen dat doen. Wij zijn geboren om de glorie Gods die in ons is te openbaren. De glorie is niet slechts in enkelen, maar in ieder mens aanwezig.
En als wij ons licht laten stralen geven we onbewust andere mensen toestemming hetzelfde te doen. Als wij van onze eigen angst bevrijd zijn bevrijdt onze aanwezigheid vanzelf anderen.

Dit sprak me enorm aan. Was ik immers zelf niet zoals zovelen opgevoed met ‘doe maar normaal’, ‘wees bescheiden’ en was ik niet mijn hele leven onzeker geweest over mezelf en wat anderen wel niet van me vonden? Het duurde nog een tijd voordat ik het langzaam aandurfde om trots te zijn, te stralen, mezelf niet langer klein te maken.
Ik ging boeken lezen over Mandela’s leven en zijn lessen over leiderschap. Ik werd vooral geraakt door zijn opvattingen over zelfbeheersing. Hij was er ten diepste van overtuigd dat je als leider nooit onbeheerst je negatieve gevoelens moet laten gaan. Boosheid, irritatie of afkeuring zijn negatieve gevoelens over de ander of wat de ander doet, maar meestal zegt het ook veel over jezelf. Als baas moet je je er altijd bewust van zijn dat het uiten van deze gevoelens vaak meer schade, pijn en verdriet veroorzaken dan de kwestie rechtvaardigt.
Dat betekent niet dat je je eigen gevoelens moet verstoppen of ontkennen, maar dat je ze nooit zo maar over de ander uit moet storten. Het gaat erom dat je een manier vindt om het gevoel zo te delen dat ruimte en respect voor de ander intact blijven.

Toen ik vertrok uit de Rijksdienst heb ik persoonlijk meegemaakt wat het betekent om ‘trending topic’ op Telegraaf.nl te zijn. Ik las de meest verschrikkelijke aantijgingen over mijzelf van mensen die ik nooit ontmoet had. Ik ben voor rotte vis en erger uitgemaakt, door mensen die het kennelijk de normaalste zaak van de wereld vinden om over anderen te oordelen en respectloos te zijn. Dus geloof me, ik weet wat het is om de toorn van een ander te voelen.
Daarom pleit ik steeds weer voor het oprecht en onbevangen naar elkaar kijken, en niet te snel en teveel oordelen over elkaar. Lessen van Mandela….
De afgelopen tijd is er heel veel geschreven over zijn betekenis. Verzoening, verbinding, hoop en vertrouwen. Het is indrukwekkend om te zien hoe de hele wereld hem in vrede en gezamenlijkheid herdenkt. Geen rellen, geen tweedracht. Ik ben opnieuw helemaal stil. Ik meet mezelf natuurlijk niet met zo’n grootheid. Ik hoop slechts zijn inspiratie te gebruiken bij alle contacten die ik heb, bij alle taken die ik uitvoer. En ik hoop vooral dat ook anderen dat gaan doen.
Inspiratie om geduld te hebben. Om volhardend te zijn in je ambitie, doelen en idealen voor de toekomst. Om elke nieuwe dag weer met een grote glimlach tegemoet te treden. Om aan een cultuur te bouwen waarin mensen het beste van zichzelf durven te laten zien en durven te stralen. Durven te beslissen en de ruimte die ze krijgen durven in te nemen. Een omgeving waarin verlangen, vrijheid, verantwoordelijkheid en vertrouwen centraal staan.

We sluiten 2013 bijna af, of het is al afgesloten als u dit leest. Veranderen gaat met horten en stoten. Maar het wordt BETER. Ik geloof daar in, ik hoop het en ik zal er met liefde aan blijven werken.

Annemieke Nijhof.