Inspiratie en ambitie: basis voor succes
Eind april was ik te gast en spreker bij de Koplopersbijeenkomst over duurzaamheid op Paleis ’t Loo. Een illuster gezelschap met veel ondernemers en zeer gloedvolle bijdragen van jonge en oude én mannelijke en vrouwelijke sprekers. Jan Terlouw verbond op grandioze wijze al deze energie rond het thema duurzaamheid. Ik heb in mijn bijdrage gesproken over energie: wat houdt de motor draaiende, wat houdt een mens gaande? Wat maakt dat sommige mensen opstaan en weer doorgaan, ook al vallen ze steeds of lopen ze tegen de muren op?
Ik heb het daarbij gehad over inspiratie. Volgens het woordenboek is de letterlijke vertaling: bezieling. Of nog mooier: ‘toestand dat je creatief nadenkt en weet hoe je iets goed moet doen’. Ik vind die laatste de mooiste definitie die er te vinden is. Het gaat om een toestand waarin je verkeert. Het gaat om creativiteit. Maar ook om iets goed te willen doen. Als het over duurzaamheid gaat, is iets goed doen niet genoeg. Het gaat om het toevoegen van één simpele letter: iets goeds doen. En daarmee gaat duurzame ontwikkeling over moraliteit, over keuzes maken, over waardecreatie in plaats van vernietiging. Voor de toekomst. Voor de kwaliteit van de leefomgeving. Voor anderen dan jezelf. Deze bezieling geeft drive, energie. Ik denk dat vrijwel alle mensen graag iets goeds doen. Graag het gevoel hebben dat hun leven zin heeft. Dat ze niet voor niets en niet alleen voor henzelf hebben geleefd. Dit verlangen is een perpetuum mobile. Dit verlangen creëert energie die niet op gaat. Zo is het bij mij in ieder geval. Dat wil niet zeggen dat het vinden van het antwoord op de vraag ‘wat het goede is’ eenvoudig is. Het goede staat niet op het etiket van alles wat je koopt, het goede ligt niet voor het oprapen als je keuzes maakt in het leven rond studie, partner, werk, vakanties, vrijetijdsbesteding. Maar de zoektocht naar het goede, het stellen van de vraag geeft energie.
Naast inspiratie heb ik het gehad over ambitie. Ambitie wordt vaak vertaald als ‘eerzucht’. Om die reden heb ik nooit ambitieus willen zijn. Maar onlangs las ik een andere vertaling: ‘wil continue het beste uit zichzelf halen’. Die laatste definitie spreekt me wel enorm aan. Met de talenten die we als mensen hebben zouden we toch het beste uit onszelf moeten halen. En als je inspiratie en ambitie combineert krijg je ‘de wil om continue het beste uit zichzelf te halen om het goede te doen’. Is dat niet prachtig?
Ik vind dat ook de essentie van leiderschap: een omgeving en omstandigheden creëren waarin mensen het beste uit zichzelf kunnen en willen halen. Een omgeving creëren waarin discussie en reflectie op morele vragen aan de orde van de dag is. Waarin we met elkaar bouwen aan een betere wereld. Omdat onze kinderen en kleinkinderen daar recht op hebben. Omdat we daarmee tot vervulling van onze eigen betekenis komen. Omdat we dan ‘tot ons recht’ komen.